Sosyal Fobi Nedir?
Psikiyatride kaygı bozuklukları içinde yer alan bir rahatsızlıktır sosyal fobi. Sosyal anksiyete olarak da adlandırılır. Fobiler, belli durumlarda yaşanan korkular olduğuna göre, sosyal fobi de sosyal ortamlarda yaşanan kaygı olarak tanımlanabilir. Sosyal fobinin genel belirtilerine baktığımızda; Kişi yeni bir ortama girdiğinde kaygı yaşar, sıkıntı duyar, endişelilik hali söz konusudur. Çarpıntı, kaygı, kendini ifade etmede sıkıntı yaşanması da bu tabloya eşlik eder.
Sosyal fobik kişiler yaşamlarını sürdürdükleri ortamda, yeni bir kişiyle tanışmak durumunda kaldığında bundan heyecan ve sıkıntı duyar. Eğer öğrenciyse bu kişi, sınıfta söz almakta güçlük çeker, kendisi söz almak istemez bu kaygısı nedeniyle. Eğer konuşmak durumunda kalırsa, yüzünde kızarma, sesinde kısılma olur, ellerde titreme görülür, düşüncede blokaj, hatta konuşmanın durması gibi bir durum bile meydana gelebilir.
Hastalığın ikincil olumsuz etkisi de toplumdan çekilme yönünde bir eğilimle kendini gösterir. Hastalığın erken döneminde çocuk utançtan kimseye söyleyemez bu sorununu. Bizim toplumumuzda utangaç çocuklar övgü bile aldıkları için önceleri bu sorunun vahimliği göz ardı edilebilir. Hastalık olduğu bilinmeyip zamanında müdahale edilmediğinde de ileride çocuk iyice güçlük çeker. Üniversite yıllarında sorun iyice artar. Çünkü tedavi edilmediğinde sorun giderek daha da derinleşir.
Sosyal fobi, hemen hemen herkeste görülebileceği gibi farklı şekil ve durumlarda gözlemlenebilir. Kimileri yeni insanlarla tanışmaktan ve konuşmaktan kaçınırken kimileri ise toplum önünde konuşmaktan çekingenlik duyarlar. Stres ve korku temeline dayanan sosyal fobi bazı durum ve kişilerde aile içi ilişkilerde de kendini göstermektedir. Daha önce de belirttiğimiz üzere farklı durum ve şekillerde gözlemlenen sosyal fobi, yalnızca toplum içinde değil kişinin ailesi ile birlikteyken de gözlemlenebileceği bir durumdur. Önüne geçilmeyen ve tedavi edilmeyen sosyal fobi depresyon neden olabilir. Kişinin sürekli olarak kendini stresli hissetmesi, insanlarla iletişim kurmaktan kaçınması ve kendini zamanla toplumdan soyutlaması gerek iş gerekse okul hayatında ciddi başarısızlıklaraneden olmaktadır.
Sosyal fobiyi tetikleyen başlıca etkenler;
Toplum önünde konuşmak
Sunum yapmak
Toplum içinde veya birkaç kişinin yanında telefon görüşmesi yapmak
Eleştirilmek
Şaka konusu olmak
Yeni insanlarla tanışmak
Çeşitli sosyal etkinliklere katılmak
Mevki ve otorite sahibi kişilerle konuşmak
Sınava girmek
Toplum içinde yemek yemek
Sosyal Fobi Belirtileri Nelerdir?
“Sosyal fobi belirtileri” herkes tarafından kolay bir şekilde farkına varılacak bir hastalık belirtisi değildir. “Sosyal Fobi belirtileri” arasında birkaç önemli belirti vardır ki, bunlar hastalığın erken tedavisinde oldukça önemlidir. Davranışları, konuşmaları, oturup kalkmaları ve hatta yüz ifadeleri nedeni ile sürekli olarak eleştirileceklerini düşünürler. Alay konusu olacakları kaygısıyla kendilerini toplumdan soyutlamaktadırlar. Kısaca belirtmek gerekirse en belirgin sosyal fobi belirtileri;
Toplumdan uzaklaşma,
Toplum önünde yemek yeme ve içmeden kaçınma,
Sosyal ortamlardan kaçınma,
Yeni insanlarla tanışmayı reddetme,
Yetkili kişi ile konuşmaktan çekinme,
Sosyal etkinliklerde bulunmaktan kaçınma
Ancak bu belirtiler çeşitli fiziksel belirti veren sorunlara da neden olmaktadır;
Kafa karışıklığı
Kalp çarpıntısı
Titrede
Yüz kızarması
Mide ekşimesi
İshal gibi durumlara neden olur.
Sosyal fobi için danışmanlık başarılı bir tedavi yöntemidir. Yapılan araştırmalar psikoterapinin tamamlanmasından sonra sosyal kaygı bozukluğu olan kişilerin değiştiğini göstermektedir.
Artık korku ve endişeye kapılmadan daha rahat bir hayat yaşıyorlar. Uygun tedavi her zaman insanların düşüncelerini, inançlarını, duygularını ve davranışlarını değiştirmede etkilidir.
Sosyal anksiyete bozukluğu olan kişi uyumlu olmalı ve bu bozukluğun üstesinden gelmek için danışmanlık sürecine aktif olarak katılmalı ve cesaretli olmalıdır.
“Sosyal Fobi hakkında daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçin”