Kardeşler Arasında Eşitlik Mi Önemlidir? Adalet Mi?
Yaşamımızın ilk yıllarında kurduğumuz ilişkiler kişiliğimizin temelini, gelecek yaşantımızın ise seçimlerini etkilemektedir. Çocuklarda ilk ilişkilerini ebeveynleri ve kardeş leri ile kurarlar. Anne ve babalardan sık sık ‘İkisine de aynı şekilde davranıyorum ama birbirlerini kıskanıyorlar’ ya da ‘Büyük çocuğum kardeşini çok istemişti ancak şimdi çok hırçın davranıyor.’ gibi pek çok cümle duyuyoruz. Burada ise çok önemli bir soru ortaya çıkıyor; çocuklarımıza eşit mi yoksa adil mi davranmalıyız? Kardeş kıskançlığı kardeşlerin arasında bulunan öfke ya da rekabetten ortaya çıkmaz, ebeveynleri tarafından daha fazla sevilme, ilgi görme ihtiyacından ortaya çıkar. Önemli olan çocuklarımızı iyi gözlemleyerek ihtiyaçlarının farkına varmaktır. Her çocuğun ihtiyacı farklıdır. Duygusal ihtiyaçları eskisi gibi karşılanmayan çocuklarda kardeşe karşı hırçınlık ve olumsuz tavırlar ortaya çıkmaktadır. Aileler kardeşlerin birbirini sevmediklerini düşünürler ancak burada ihtiyacın karşılanmamasından dolayı ortaya çıkan bir davranış vardır. Çocuklar yetişkinler gibi değildir. Biz yetişkinler bir konuda anlaşmazlığa düştüğümüzde bunu konuşarak, tartışarak sonuca bağlayabiliriz ancak çocuklar bizler gibi kendilerini ifade edemezler. Oluşan durumun kendilerinde uyandırdığı duyguları davranış olarak bizlere yansıtırlar ve anlamamızı beklerler.
Ebeveynler olarak bu konuda ana nokta bizizdir. İlk yapmamız gereken şey kardeşleri kıyaslamamaktır. Bu davranış kardeşler arasında gergin bir duruma sebebiyet vermektedir. Burada büyük kardeşin duygularını tanımlamasını sağlamak önemlidir. ‘Neden kardeşin gibi davranmıyorsun?’ cümlesi yerine ‘Kardeşin uyurken sessiz olmanın senin için kolay olmadığının farkındayım.’ gibi cümleler tercih edebiliriz. Anne veya baba kardeşle ilgilenirken, diğer ebeveynin büyük çocuğun hem fiziksel hem de duygusal ihtiyacını karşılaması önemlidir. Yalnız olduğunu değil bilhassa kardeşi olsa da ona da özel vakit ayırıldığını hissetmesi gerekir. Her istediğinde kısa bir süre dahi olsa ona vakit ayırmak kendisine olan ilginin azaldığını düşünmesini engelleyecektir.
Kardeşine dokunmasına ve onunla bağ kurmasına müsaade edin. ‘Hayır, yapma, canı acır.’ gibi kelimeler yerine kardeşine yaptığı her olumlu davranışta taktir ettiğinizi ifade edin. Kardeşine dokunduğunda kardeşin verdiği tepkileri ya da kardeşine yardım ettiğinde ortaya çıkan olumlu durumları abartarak ifade edebilirsiniz. Kardeşler arasında en önemli noktalardan bir tanesi adil olmaktır. Ebeveynler olarak daima eşit olmayı tercih ederiz. Bir çocuğumuza ne aldıysak diğerine de onu alırız. Ancak çocuklarımızı gözlemleyerek gerçek ihtiyaçlarını karşılamak onların davranışlarını da olumlu yönde etkileyecektir.
Anne ve babanın çocuklarına adil olduklarını ve onlar arasında herhangi bir ayrım yapmadıklarını ilk kendileri görmeli ve inanmalıdır. Çocukların benliklerine, yaşlarına ve ihtiyaçlarına uygun davranıldığında onlardan da olumlu davranışlar ve dönütler alınacağı unutulmamalıdır.